تفصیلی در لغت به معنای مشروح، مفصل و مبسوط آمده است. این لغت در مقابل کلمه اجمالی(مختصر) قرار دارد.
تفصیلی از دیدگاه حسابداری
در سیستم حسابداری یکی از اولین کارها معرفی ساختار حسابها یا کدینگ می باشد. کدینگ در حسابداری از سطح گروه حساب شروع می شود سپس هر یک از گروه ها به چند حساب کل تقسیم می شوند بعد از آن، هر یک حسابهای کل در صورت نیاز به چند حساب معین تقسیم می شوند. در صورتیکه نیاز باشد یک حساب معین را نیز به چند زیر مجموعه تقسیم کنیم و جزئیات آن حساب را به صورت مشروح، مفصل و تفکیک شده نگهداری کنیم، از تفصیلی استفاده می کنیم.
مثلاً حسابداران در همه شرکتها اعم از بازرگانی، تولیدی، پیمانکاری، ساختمانی و خدماتی یک حساب معین به نام موجودی بانک تعریف می کنند. در صورتیکه این شرکت ها تنها با یک حساب بانکی کار کنند نیازی به استفاده از تفصیلی نیست چون مانده حساب موجودی بانک برابر با مانده ی آن حساب است. اما اگر با بیشتر از یک حساب بانکی کار کنند نیاز است که حساب موجودی بانک نیز به زیر مجموعه هایی تقسیم شود تا اطلاعات هر یک از حساب های بانکی را نیز به صورت تفکیک شده ثبت نموده و گزارش گیری انجام شود.
در واقع حسابدار باید بتواند جمع موجودی همه حسابهای بانکی و همچنین موجودی هر یک از حساب های بانکی را به تفکیک داشته باشد. مثال:
موجودی بانک
بانک ملی شعبه مرکزی شماره حساب 1
بانک ملت شعبه میدان انقلاب شماره حساب 2
...
ماهیت تفصیلی ها
تفصیلی ها در ذات خود دارای ماهیت مالی (بدهکار، بستانکار) نیستند، اما زمانیکه در ارتباط با یک حساب معین قرار می گیرند به فراخور آن حساب، بدهکار یا بستانکار می شوند. این مساله بویژه در مورد تفصیلی شناور صادق است.
شایان ذکر است که تفصیلی ها (بر خلاف حسابهای کل) عموماً کاربرد درون سازمانی دارند و به بیرون سازمان گزارش نمی شوند. مثلاً میزان بدهی یک شخص کاربرد درون سازمانی دارد اما کل بدهی شرکت باید در ترازنامه آورده شده و به اطلاع سهامداران برسد.