در ساختمان سازی، پیمانکاری و مشاغل پروژه ای چند دسته مخارج وجود دارد:
این دسته از مخارج همانطور که از عنوان مشخص است، به صورت نقدی یا چکی در هنگام خرید تسویه می شوند و سند حسابداری به صورت زیر ثبت می شود:
موجودی کالا یا اموال/پروژه الف xxx
نقد/بانک/اسناد پرداختنی/پروژه الف xxx
نکته: در برخی از موارد نیاز نیست که کالای خریداری شده وارد انبار شود و می توان مستقیماً آن را بعنوان هزینه ثبت نمود مثلاً خرید تعداد کمی پیچ و رول پلاک که مبلغی ناچیزی هم دارد. ثبت این موارد در انبار صرفاً باعث شلوغی اسناد و انبار و کار مضاعف جهت ثبت مصرف کالا می شود. بنابراین توصیه می شود این اقلام مستقیما بعنوان هزینه های پروژه منظور گردد.
هزینه کالاهای مصرفی/پروژه الف xxx
نقد/بانک/تنخواه/پروژه الف xxx
در برخی مواقع ممکن است کالاهایی به صورت نسیه خریداری شوند. در اینجا هم نکات و سند حسابداری مانند قسمت قبلی است و صرفاً در طرف بستانکار باید حساب بستانکاران یا حسابهای پرداختنی/دریافتنی درج شود.
- حقوق و دستمزد پیمانکاران جزء یا پیمانکاران دست دوم مانند آرماتور بند، بنّا، سیمانکار، کاشیکار و ...
با توجه به ماهیت این مشاغل، در ابتدای پروژه و شروع کار، میزان کارکرد این پیمانکاران مشخص نیست و باید کار به اتمام برسد سپس متره انجام شده و میزان کارکرد پیمانکار در پروژه مشخص شود. اما ممکن است کارکرد یک پیمانکار در پروژه چندین روز یا چند ماه به طول بیانجامد. یعنی پیمانکار نمی تواند بدون هیچ دریافتی منتظر اتمام کار باشد. لذا نیاز است کارفرما با توجه به پیشرفت کار پیمانکار، پرداختهایی به صورت علی الحساب یا مساعده به پیمانکار پرداخت نمایید. سپس در انتهای کار با توجه به میزان کارکرد پیمانکار تسویه حساب انجام شود.
سند حسابداری مساعده یا علی الحساب پیمانکار
مساعده پیمانکاران/پروژه xxx
نقد/بانک/تنخواه/اسناد پرداختنی/پروژه xxx
بعد از انجام متره و تعیین دستمزد
هزینه حقوق و دستمزد پیمانکاران دست دوم/پروژه xxxxx
مساعده پیمانکاران/پروزه xx
نقد/بانک/تنخواه/اسناد پرداختنی/حسابهای پرداختنی/پروژه xxx
این کارگران دستمزد مشخصی به ازای هر روز کارکرد دارند، تسویه حساب این افراد ممکن است در پایان روز یا در پایان هفته باشد و یا از نظم خاصی پیروی نکند. حتی ممکن است مانند پیمانکاران، به کارگران نیز پرداختهای علی الحساب و مساعده نیز انجام شود.
تسویه بصورت روزانه (اتمام کار)
هزینه حقوق و دستمزد کارکنان روزمزد/پروژه xxx
نقد/بانک/تنخواه/اسناد پرداختنی/پروژه xxx
تسویه به صورت مساعده
1- سند حسابداری مساعده یا علی الحساب کارگر
مساعده کارگران/پروژه xx
نقد/بانک/تنخواه/اسناد پرداختنی/پروژه xx
2- بعد از تعیین تعداد روزهای کارکرد و محاسبه دستمزد (تعداد روزهای کارکرد * دستمزد روزانه)
هزینه حقوق و دستمزد کارگران روزمزد/پروژه xxxxx
مساعده کارگران/پروزه xx
نقد/بانک/تنخواه/اسناد پرداختنی/حسابهای پرداختنی/پروژه xxx
- مشاغل ثابت در کارگاه های پروژه
مشاغل ثابت در کارگاه پروژه مانند نگهبان یا سرپرست کارگاه معمولاً به صورت ماهیانه حقوق دریافت میکنند. در پروژه های کوچک و متوسط معمولاً قرارداد رسمی و بیمه وجود ندارد و حقوق به صورت توافقی مشخص می شود و پرداختها ممکن است بصورت علی الحساب و مساعده باشد. لذا ثبتها مانند قسمتهای قبل است.
در این موارد نیز ممکن است حقوق مانند موارد قبلی پرداخت شود و اگر قرارداد رسمی وجود داشته باشد. میزان کارکرد به همراه اضافه کاری، حقوق عائله مندی، مسکن، ایاب و ذهاب و سایر کسورات و اضافات محاسبه شده و سند حسابداری حقوق و دستمزد پرسنلی صادر می شود.
- سایر هزینه ها، اعم از هزینه های اداری، شهرداری، خوراک و ...
در این موارد نیز بسته به اینکه هزینه در لحظه تسویه می شود و یا مانده دارد سند حسابداری متناسب صادر می شود:
تسوه هزینه به صورت نقدی
هزینه الف/پروژه الف xxx
نقد/بانک/تنخواه/اسناد پرداختنی/پروژه الف xxx
هزینه به صورت نسیه یا قسطی
1- ثبت هزینه
هزینه الف/پروژه الف xxx
حسابهای پرداختنی/پروژه الف xxx
2- هنگام تسویه
حسابهای پرداختنی/پروژه الف xxx
نقد/بانک/تنخواه/اسناد پرداختنی/پروژه الف xxx
نکته: بعضاً یک شخص، پیمانکار، کارگر و ... ممکن است در چند پروژه بصورت همزمان شاغل باشد. مسئول ثبت اسناد یا حسابدار باید با توجه به نوع هزینه و پرداخت، سند را به نحو مناسب تغییر دهد تا در صورت لزوم گزارش ها مناسب را اخذ نمایید.
مثلاً نحوه ثبت کارکرد یک کارگر، اگر نصف روز در پروژه الف و نصف روز در پروژه ب باشد بصورت زیر است:
هزینه حقوق کارکنان روزمزد/پروژه الف xxx
هزینه حقوق کارکنان روزمزد/پروژه ب xxx
حقوق و دستمزد پرداختنی/پروژه الف xxx
حقوق و دستمزد پرداختنی/پروژه ب xxx
نکته 1: منظور از هزینه های پروژه، هزینه هایی هستند که ذیل حساب "پروژه در دست ساخت" یا حساب "کار در جریان ساخت" معرفی می شوند.
نکته 2: در مواردی مشاهده می شود چند شریک با هم کار می کنند ولی حساب بانکی مشترک و یا صندوق خاصی تعریف نشده است و هر شریک در هنگام حضور در پروژه برخی از پرداخت ها را انجام می دهد و در پایان یک بازه مشخص مثلا بصورت هفتگی جمع کل پرداختها به دست آمده و سهم هر شریک مشخص می شود و با توجه به مبلغ پرداختی توسط یک شریک، آن شریک به سایرین بدهکار یا بستانکار می شود.
بیشتر بخوانید:
تفاوت مخارج و هزینه در پروژه های پیمانکاری و ساختمانی
هزینه ها در مشاغل پیمانکاری و پروژه ای