ممیـّز
نرم افزار حسابداری پیمانکاری و مالی
^
خانه وبلاگ ممیّز

پیمانکار جزء یا پیمانکار دست دوم کیست؟

11 خرداد 139714:541 دیدگاه

پیمانکار جزء، پیمانکار دست دوم یا پیمانکار فرعی اصطلاحاتی هستند که در پیمانکاری و پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند. پیمانکار جز به لحاظ وزن و اهمیتی که در پیشبرد پروژه ها دارد در متون مرتبط با پیمانکاری مثلاً در شرایط عمومی پیمان نیز مورد اشاره قرار گرفته است. لذا شناخت ویژگی ها و حیطه فعالیت پیمانکار جزء اهمیت زیادی دارد. ما در این مقاله به دنبال معرفی و شناخت پیمانکار جزء یا پیمانکار دست دوم هستیم. همچنین نکاتی پیرامون این گروه از شاغلین پروژه ها ارائه می کنیم.

پیمانکار جز یا پیمانکار دست دوم کیست؟

بر اساس ماده 11 شرایط عمومی پیمان، پیمانکار دست دوم یا پیمانکار جزء به صورت زیر تعریف می شود:
"پیمانکار جز، شخص حقیقی یا حقوقی است که تخصص در انجام کارهای اجرایی دارد و پیمانکار برای اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان، با او قرارداد می بندد."
اگر بخواهیم تعریف ساده تری ارائه کنیم به یک پیش زمینه نیاز داریم. یک پروژه پیمانکاری در ساده ترین حالت، دارای یک کارفرما و یک پیمانکار است، کارفرما اجرای پروژه را به پیمانکار واگذار می کند و پیمانکار متعهد می شود پروژه را با کیفیت مورد نظر کارفرما و در زمان مقرر تحویل دهد. این پیمانکار، پیمانکار اصلی پروژه نامیده می شود. همانطور که می دانید یک پروژه اعم از ساختمانی یا غیر ساختمانی به لحاظ هزینه و فعالیت ها ممکن است بسیار گسترده باشد ولی در هر صورت در یک پروژه، یک کارفرما و یک پیمانکار اصلی وجود دارد. اما سوال مهم اینجاست «آیا یک نفر (یعنی پیمانکار اصلی) می تواند تمام کارهای پروژه را به تنهایی انجام دهد به نحوی که پیشرفت کار و کیفیت پروژه در بهینه ترین حالت باشد؟» طبیعتاً پاسخ به این سوال منفی است. بنابراین لازم است که پیمانکار اصلی بخشی از کارها را به افراد دیگر بسپارد. به این افراد و پیمانکاران که با پیمانکار اصلی طرف حساب بوده و بخشی از کارهای یک پروژه را انجام می دهند پیمانکار دست دوم یا پیمانکار جزء یا پیمانکار فرعی گفته می شود. در واقع پیمانکار جزء، به لحاظ ماهیت یک پیمانکار است ولی از دید کارفرما بعنوان پیمانکار دست دومی یا پیمانکار جزء یا پیمانکار فرعی شناخته می شود. به عبارت دیگر، اگر از دید کارفرما به موضوع نگاه کنیم، پیمانکاری که با خود کارفرما طرف حساب است پیمانکار اصلی نامیده شده و شخصی که با پیمانکار اصلی قرارداد می بندد تحت عنوان پیمانکار جزء یا پیمانکار فرعی شناخته می شود. مشاغلی مانند آرماتور بند، سفت کار، سیمانکار، سنگ کار، گچ کار، نقاش، برق کار، شرکت نصب آسانسور، شرکتهای ایمنی و ... می توانند جز پیمانکاران دست دوم یا پیمانکاران جزء طبقه بندی شوند.
پیمانکار جز، پیمانکار فرعی

نکات مهم در ارتباط با پیمانکار جزء

- پیمانکار جز، می تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد. مثلاً بطور معمول، کارهای ساختمانی مانند سنگ کاری و سیمانکاری و ... توسط افراد حقیقی انجام می شود ولی معمولاً نصب و راه اندازی آسانسور یا کارهای ایمنی توسط شرکتها یا اشخاص حقوقی انجام می شود.

- پیمانکار جزء می تواند در همه انواع پروژه ها اعم از پروژه های دولتی یا غیر دولتی، فهرست بهایی، پیمانکاری، ساخت و ساز شخصی، شراکتی، مشارکت و ... حضور داشته باشد. مثلاً ممکن است پروژه مورد نظر، ساختمان سازی شخصی یا مشارکت در ساخت باشد و پروژه بصورت مدیریت پیمان اجرا شود؛ در این حالت کارفرما همان سرمایه گذار پروژه است، مدیر پیمان، پیمانکار اصلی است و ممکن است چندین پیمانکار جز هم در پروژه مشغول به کار باشند.

- قرارداد بین پیمانکار اصلی و پیمانکار جزء لزوماً به صورت کتبی نیست و ممکن است توافق شفاهی باشد.

- نحوه تسویه حساب و پرداخت ها به پیمانکاران جزء لزوماً به یک شکل نیست، اگرچه عموماً به صورت دستمزدی و بر اساس میزان کار انجام شده است ولی ممکن است تسویه حساب بر اساس کارکرد روزانه، متر مربع، متر مکعب، مقطوع، فهرست بهایی و ... باشد. پرداخت ها به پیمانکاران جزء معمولاً به صورت علی الحساب (بر اساس پیشرفت کار) یا پیش پرداخت می باشد. همچنین بعد از اتمام کار محول شده به پیمانکار جزء، متره و اندازه گیری انجام می شود و پس از محاسبه اضافات و کسورات، تسویه حساب نهایی صورت می پذیرد.

- پیمانکار جزء ممکن است به صورت حضوری یا غیر حضوری در پروژه مشغول باشد و لزوماً در داخل پروژه یا کارگاه کار نمی کند. در واقع ممکن است پیمانکار جز، بخش اعظمی از کار محول شده را در کارگاه یا شرکت خود انجام داده و صرفاً جهت نصب و راه اندازی به محل پروژه مراجعه نماید مثلاً در یک کارگاه ساختمانی، سازندگان درب و پنجره معمولاً پس از ثبت اندازه ها، در خارج از پروژه و در کارگاه خود مشغول طراحی و تولید درب و پنجره های ساختمان می شوند و برای نصب به محل پروژه مراجعه می کنند.

- پیمانکار جزء تا ابد پیمانکار جزء نیست! مثلاً یک پیمانکار که در یک پروژه بعنوان پیمانکار جز یا پیمانکار فرعی شناخته می شود می تواند در پروژه دیگر پیمانکار اصلی باشد. حتی در صورت گستردگی کارها و موافقت پیمانکار اصلی، پیمانکار دست دوم می تواند از اکیپ هایی استفاده نمایید که طرف حساب آنها همان پیمانکار دست دوم باشد.

- بر اساس ماده 24 شرایط عمومی پیمان، در صورتیکه در اسناد و مدارک پیمان، کارفرما، لزوم تایید صلاحیت پیمانکاران جز را پیش بینی کرده باشد، پیمانکار موظف است که تایید کارفرما را در این مورد حصول نماید.

- پیمانکار اصلی مسئول تمام عملیاتی است که توسط پیمانکاران جزء یا کارکنان آنها انجام می شود.

 

ارتباط پیمانکار جزء با کارفرما

پیمانکار دست دوم با پیمانکار اصلی پروژه طرف حساب می باشد و به لحاظ مالی و گزارش دهی رابطه مستقیمی با کارفرما ندارد اما در ماده 24 شرایط عمومی پیمان نکات زیر در زمینه ی رابطه پیمانکاران جز با کارفرما بویژه در اختلافات آنها با پیمانکار اصلی و نقش کارفرما در این میان آورده شده است:
"در پیمان های بین پیمانکار و پیمانکار جزء باید نوشته شود که در صورت بروز اختلاف بین آنها، کارفرما حق دارد، در صورتی که مقتضی بداند، به مورد اختلاف رسیدگی کند. پیمانکار و پیمانکار جز نیز می پذیرند که نظر کارفرما در این مورد قطعی است و تعهد می کنند که الزاماً آن را اجرا نمایند .
هرگاه در پرداخت مطالبات پیمانکاران جزء با توجه به شرایط درج شده در پیمان آنها، تاخیری روی دهد، در صورتی که پیمانکار جز، تعهدات خود را بر اساس پیمان تنظیمی خود با پیمانکار کاملاً انجام داده و کار او مورد قبول و تائید مهندس مشاور باشد، کارفرما می تواند بنا بر تقاضای پیمانکار جز با حضور نماینده پیمانکار به کار او رسیدگی کند. اگر در اثر این رسیدگی، پیمانکار جز طلبکار باشد و از پرداخت آن خودداری کند کارفرما حق دارد طلب پیمانکار جز را برای کارهایی که صورت وضعیت آن به پیمانکار پرداخت شده است، از محل مطالبات پیمانکار بپردازد. در صورتی که با اخطار کارفرما، پیمانکار یا نماینده او برای رسیدگی حاضر نشوند کارفرما رسیدگی می کند و به شرح پیشگفته عمل می کند و این عمل قطعی و غیر قابل اعتراض است. هرگاه پس از فسخ پیمان، پیمانکاران جز مطالباتی از پیمانکار داشته باشند، مهندس مشاور و کارفرما، به شرح پیشگفته موضوع را رسیدگی می کنند. اگر پس از رسیدگی و تهیه صورت حساب نهایی، پیمانکار مطالباتی داشته باشد، کارفرما می تواند طلب پیمانکار جز را از محل مطالبات پیمانکار بپردازد."
 

استخدام پیمانکار جز یا پیمانکار دست دوم

چرا پیمانکار اصلی، پیمانکاران جزء را بصورت رسمی و طبق مقررات وزارت کار با حقوق ماهیانه استخدام نمی کند؟ از یک طرف پروژه های یک پیمانکار  ممکن است از نظر مکانی و موقعیت جغرافیایی در یک نقطه و نزدیک به هم نباشند. همچنین ممکن است یک پیمانکار در چند رشته دارای رتبه و صلاحیت پیمانکاری باشد که خود این مساله تعداد عناوین شغلی را به مراتب بیشتر می کند. همچنین ممکن است پیمانکار همیشه پروژه فعال نداشته باشد و مدتی وقفه بین پروژه ها باشد. مثلا ممکن است سنگ کاری پروژه فعلی یک ماه طول بکشد و تا شروع سنگ کاری پروژه بعدی 6 ماه وقفه ایجاد شود. در این مدت پیمانکار جزء نمی تواند بیکار باشد و حقوق نیز دریافت کند! با این تفاسیر یک شرکت پیمانکاری نمی تواند همه این افراد و مشاغل را در شرکت خود استخدام نماید و اصولاً ماهیت این مشاغل نیز بیشتر دستمزدی بوده و در قالب استخدام و حقوق ثابت نمی گنجند.

 

همانطور که اشاره شد یک پیمانکار اصلی با چندین پیمانکار دست دوم یا پیمانکار جزء دارای مراودات مالی است. مدیریت این حجم از اطلاعات نیاز به استفاده از یک نرم افزار حسابداری مناسب را دو چندان می کند. نرم افزار حسابداری پیمانکاری و ساختمانی ممیز که به صورت تخصصی جهت مشاغل پیمانکاری و ساختمانی طراحی شده است، قابلیت ثبت و نگهداری حسابهای پیمانکاران دست دوم و صورت وضعیت آنها و میزان و احجام کار انجام شده به همراه دستمزد واحد و اضافات و کسورات و همچنین پرداخت های علی الحساب (مساعده) و پیش پرداخت را داشته و میزان بدهی و مطالبات پیمانکاران دست دوم را به صورت لحظه ای گزارش می نماید.

1 دیدگاه
زهرا گلستان
1400/11/20 ساعت 16:13:23
ممنون بخاطر مطالب مفیدتون
دیدگاه شما

دیدگاه *

نام / نام خانوادگی *

ایمیل یا شماره موبایل *

کد موجود در تصویر را بنویسید. *





نرم افزار حسابداری پیمانکاری و مالی
آدرس
تهران - ملارد - شهرک مارلیک - خیابان دکتر حسابی - روبروی ارغوان شرقی - پلاک 1332 - طبقه 2 - واحد 3
تلفن 65110016 - 021
همراه 8407248 - 0910
شنبه تا چهارشنبه (8:30 الی 17:30)
پنج شنبه (8:30 الی 13:30)
تمامی حقوق محفوظ است.
1395© momayezIT.ir
دانلود نسخه آزمایشی رایگان